Α,Β,Γ,Δ,Ε,Ζ,Η,Θ,Ι,Κ,Λ,Μ,Ν,Ξ,Ο,Π,Ρ,Σ,Τ,Υ,Φ,Χ,Ψ,Ω
α,β,γ,δ,ε,ζ,η,θ,ι,κ,λ,μ,ν,ξ,ο,π,ρ,σ,τ,υ,φ,χ,ψ,ω
Η Αγγλική γλÏŽσσα Îχει 490.000 λÎξεις απÏŒ τις οποίες 41.615 λÎξεις. είναι απÏŒ την Ελληνική γλÏŽσσα.. (βιβλίο Γκίνες) Η Ελληνική με την μαθηματική δομή της είναι η γλÏŽσσα της πληροφορικής και της νÎας γενιάς των εξελιγμÎνων υπολογιστÏŽν, διÏŒτι μÏŒνο σ' αυτήν δεν υπάρχουν ÏŒρια.
Μπιλ ΓκÎιτς, Microsoft)
Η Ελληνική και η ΚινÎζικη. είναι οι μÏŒνες γλÏŽσσες με συνεχή ζÏŽσα παρουσία απÏŒ τους ίδιους λαοÏς και.....στον ίδιο χÏŽρο εδÏŽ και 4.000 Îτη. ÎŒλες οι γλÏŽσσες θεωροÏνται κρυφοελληνικÎς, με πλοÏσια δάνεια απÏŒ τη μητÎρα των γλωσσÏŽν, την Ελληνική.
Francisco Adrados, γλωσσολÏŒγος).
Η Ελληνική γλÏŽσσα Îχει λÎξεις για Îννοιες οι οποίες παραμÎνουν χωρίς απÏŒδοση στις υπÏŒλοιπες γλÏŽσσες, ÏŒπως άμιλλα, θαλπωρή και φιλÏŒτιμο ΜÏŒνον η Ελληνική γλÏŽσσα ξεχωρίζει τη ζωή απÏŒ το βίο, την αγάπη απÏŒ τον Îρωτα. ΜÏŒνον αυτή διαχωρίζει, διατηρÏŽντας το ίδιο ριζικÏŒ θÎμα, το ατÏχημα απÏŒ το δυστÏχημα, το συμφÎρον απÏŒ το ενδιαφÎρον. Το εκπληκτικÏŒ είναι ÏŒτι η ίδια η Ελληνική γλÏŽσσα μας διδάσκει συνεχÏŽς πÏŽς να γράφουμε σωστά. ΜÎσω της ετυμολογίας, μποροÏμε να καταλάβουμε ποιÏŒς είναι ο σωστÏŒς τρÏŒπος γραφής ακÏŒμα και λÎξεων που ποτÎ δεν Îχουμε δει ή γράψει.
Το «πειροÏνι» για παράδειγμα, για κάποιον που Îχει βασικÎς γνÏŽσεις Αρχαίων ΕλληνικÏŽν, είναι προφανÎς ÏŒτι γράφεται με «ει» και ÏŒχι με «ι» ÏŒπως πολÏ Î¬στοχα το γράφουμε σήμερα. Ο λÏŒγος είναι πολÏ απλÏŒς, το «πειροÏνι» προÎρχεται απÏŒ το ρήμα «πείρω» που σημαίνει τρυπÏŽ-διαπερνÏŽ, ακριβÏŽς επειδή τρυπάμε με αυτÏŒ το φαγητÏŒ για να το πιάσουμε. Επίσης η λÎξη «συγκεκριμÎνος» φυσικά και δεν μπορεί να γραφτεί «συγκεκρυμμÎνος», καθÏŽς προÎρχεται απÏŒ το «κριμÎνος» (αυτÏŒς που Îχει δηλαδή κριθεί) και ÏŒχι βÎβαια απÏŒ το «κρυμμÎνος» (αυτÏŒς που Îχει κρυφτεί). Άρα το να υπάρχουν πολλά γράμματα για τον ίδιο ήχο (π.χ. η, ι, υ, ει, οι κτλ) ÏŒχι μÏŒνο δεν θα Îπρεπε να μας δυσκολεÏει, αλλά αντιθÎτως να μας βοηθάει στο να γράφουμε πιο σωστά, εφÏŒσον βÎβαια Îχουμε μια βασική κατανÏŒηση της γλÏŽσσας μας.
ΕπιπλÎον η ορθογραφία με την σειρά της μας βοηθάει αντίστροφα στην ετυμολογία αλλά και στην ανίχνευση της ιστορική πορείας της κάθε μίας λÎξης. Και αυτÏŒ που μπορεί να μας βοηθήσει να κατανοήσουμε την καθημερινή μας νεοελληνική γλÏŽσσα περισσÏŒτερο απÏŒ οτιδήποτε άλλο, είναι η γνÏŽση των Αρχαίων ΕλληνικÏŽν.
Είναι πραγματικά συγκλονιστικÏŒ συναίσθημα να μιλάς και ταυτÏŒχρονα να συνειδητοποιείς τι ακριβÏŽς λÎς, ενÏŽ μιλάς και εκστομίζεις την κάθε λÎξη ταυτÏŒχρονα να σκÎφτεσαι την σημασία της.
Είναι πραγματικά μεγάλο κρίμα να διδάσκονται τα Αρχαία με τÎτοιο φρικτÏŒ τρÏŒπο στο σχολείο ÏŽστε να σε κάνουν να αντιπαθείς κάτι το τÏŒσο ÏŒμορφο και συναρπαστικÏŒ.
Η ΣΟΦΙΑ
Στη γλÏŽσσα Îχουμε το σημαίνον (την λÎξη) και το σημαινÏŒμενο (την Îννοια). Στην Ελληνική γλÏŽσσα αυτά τα δÏο Îχουν πρωτογενή σχÎση, καθÏŽς αντίθετα με τις άλλες γλÏŽσσες το σημαίνον δεν είναι μια τυχαία σειρά απÏŒ γράμματα. Σε μια συνηθισμÎνη γλÏŽσσα ÏŒπως τα Αγγλικά μποροÏμε να συμφωνήσουμε ÏŒλοι να λÎμε το σÏννεφο car και το αυτοκίνητο cloud, και απÏŒ την στιγμή που το συμφωνήσουμε να ισχÏει. Στα Ελληνικά κάτι τÎτοιο είναι αδÏνατον. Γι' αυτÏŒ το λÏŒγο πολλοί διαχωρίζουν τα Ελληνικά σαν «εννοιολογική» γλÏŽσσα απÏŒ τις υπÏŒλοιπες «σημειολογικÎς» γλÏŽσσες.
Μάλιστα ο μεγάλος φιλÏŒσοφος και μαθηματικÏŒς ΒÎνερ Χάιζενμπεργκ είχε παρατηρήσει αυτή την σημαντική ιδιÏŒτητα για την οποία είχε πει «Η θητεία μου στην αρχαία Ελληνική γλÏŽσσα υπήρξε η σπουδαιÏŒτερη πνευματική μου άσκηση. Στην γλÏŽσσα αυτή υπάρχει η πληρÎστερη αντιστοιχία ανάμεσα στην λÎξη και στο εννοιολογικÏŒ της περιεχÏŒμενο». ÎŒπως μας Îλεγε και ο ΑντισθÎνης, «Αρχή σοφίας, η των ονομάτων επίσκεψις». Για παράδειγμα ο «Î¬ρχων» είναι αυτÏŒς που Îχει δική του γη (άρα=γή + Îχων). Και πραγματικά, ακÏŒμα και στις μÎρες μας είναι πολÏ σημαντικÏŒ να Îχει κανείς δική του γη / δικÏŒ του σπίτι. Ο «βοηθÏŒς» σημαίνει αυτÏŒς που στο κάλεσμα τρÎχει. Βοή=φωνή + θÎω=τρÎχω. Ο Αστήρ είναι το αστÎρι, αλλά η ίδια η λÎξη μας λÎει ÏŒτι κινείται, δεν μÎνει ακίνητο στον ουρανÏŒ (α + στήρ απÏŒ το ίστημι που σημαίνει στÎκομαι).
ΑυτÏŒ που είναι πραγματικά ενδιαφÎρον, είναι ÏŒτι πολλÎς φορÎς η λÎξη περιγράφει ιδιÏŒτητες της Îννοιας την οποίαν εκφράζει, αλλά με τÎτοιο τρÏŒπο που εντυπωσιάζει και δίνει τροφή για τη σκÎψη.
Για παράδειγμα ο «φθÏŒνος» ετυμολογείται απÏŒ το ρήμα «φθίνω» που σημαίνει μειÏŽνομαι. Και πραγματικά ο φθÏŒνος σαν συναίσθημα, σιγά-σιγά μας φθίνει και μας καταστρÎφει. Μας «φθίνει» - ελαττÏŽνει ως ανθρÏŽπους - και μας φθίνει μÎχρι και την υγεία μας. Και, βÎβαια, ÏŒταν αναφερÏŒμαστε σε κάτι που είναι τÏŒσο πολÏ ÏŽστε να μην τελειÏŽνει, πως το λÎμε; Μα, φυσικά, «Î¬φθονο».
Έχουμε τη λÎξη «ωραίος» που προÎρχεται απÏŒ την «ÏŽρα». ΔιÏŒτι για να είναι κάτι ωραίο, πρÎπει να Îλθει και στην ÏŽρα του. Ωραίο δεν είναι το φροÏτο ÏŒταν είναι άγουρο ή σαπισμÎνο και ωραία γυναίκα δεν είναι κάποια οÏτε στα 70 της άλλα οÏτε φυσικά και στα 10 της. ΟÏτε το καλÏτερο φαγητÏŒ είναι ωραίο ÏŒταν είμαστε χορτάτοι, επειδή, σε αυτή την περίπτωση, δεν μποροÏμε να το απολαÏσουμε.
ΑκÏŒμα Îχουμε την λÎξη «ελευθερÎ¯α» για την οποία το «ΕτυμολογικÏŒν ΜÎγα» διατείνεται «παρά το ελεÏθειν ÏŒπου ερά» = το να πηγαίνει κανείς ÏŒπου αγαπά .. Άρα βάσει της ίδιας της λÎξης, ελεÏθερος είσαι ÏŒταν Îχεις τη δυνατÏŒτητα να πάς ÏŒπου αγαπάς. ΠÏŒσο ενδιαφÎρουσα ερμηνεία!!!
Το άγαλμα ετυμολογείται απÏŒ το αγάλλομαι (ευχαριστιÎμαι) επειδή ÏŒταν βλÎπουμε (σε αρχική φάση οι Θεοί) Îνα ÏŒμορφο αρχαιοελληνικÏŒ άγαλμα η ψυχή μας ευχαριστείται, αγάλλεται. Και απÏŒ το θÎαμα αυτÏŒ επÎρχεται η αγαλλίαση. Αν κάνουμε ÏŒμως την ανάλυση της λÎξης αυτής θα δοÏμε ÏŒτι είναι σÏνθετη απÏŒ αγάλλομαι + ίαση(=γιατρειά). Άρα, για να συνοψίσουμε, ÏŒταν βλÎπουμε Îνα ÏŒμορφο άγαλμα (ή οτιδήποτε ÏŒμορφο), η ψυχή μας αγάλλεται και γιατρευÏŒμαστε. Και πραγματικά, γνωρίζουμε ÏŒλοι ÏŒτι η ψυχική μας κατάσταση συνδÎεται άμεσα με τη σωματική μας υγεία.
ΠαρÎνθεση: και μια και το Îφερε η «κουβÎντα», η Ελληνική γλÏŽσσα μας λÎει και τι είναι άσχημο. ΑπÏŒ το στερητικÏŒ «α» και την λÎξη σχήμα μποροÏμε εÏκολα να καταλάβουμε τι. Για σκεφτείτε το λίγο.
Σε αυτÏŒ το σημείο, δεν μποροÏμε παρά να σταθοÏμε στην αντίστοιχη Λατινική λÎξη για το άγαλμα (που μÏŒνο Λατινική δεν είναι). Οι Λατίνοι ονÏŒμασαν το άγαλμα, statua απÏŒ το ΕλληνικÏŒ «Î¯στημι» που ήδη αναφÎραμε, και το ονÏŒμασαν Îτσι επειδή στÎκει ακίνητο. ΠροσÎξτε την τεράστια διαφορά σε φιλοσοφία μεταξÏ των δÏο γλωσσÏŽν, αυτÏŒ που σημαίνει στα Ελληνικά κάτι τÏŒσο βαθÏ εννοιολογικά, για τους Λατίνους είναι απλά Îνα ακίνητο πράγμα. Είναι προφανής η σχÎση που Îχει η γλÏŽσσα με τη σκÎψη του ανθρÏŽπου. ÎŒπως λÎει και ο George Orwell στο αθάνατο Îργο του «1984», απλή γλÏŽσσα σημαίνει και απλή σκÎψη. Εκεί το καθεστÏŽς προσπαθοÏσε να περιορίσει την γλÏŽσσα για να περιορίσει την σκÎψη των ανθρÏŽπων, καταργÏŽντας συνεχÏŽς λÎξεις.
«Η γλÏŽσσα και οι κανÏŒνες αυτής αναπτÏσσουν την κρίση», Îγραφε ο Μιχάι ΕμινÎσκου, εθνικÏŒς ποιητής των Ρουμάνων.
Μια πολÏπλοκη γλÏŽσσα αποτελεί μαρτυρία ενÏŒς προηγμÎνου πνευματικά πολιτισμοÏ. Το να μπορείς να μιλάς σωστά σημαίνει ÏŒτι ήδη είσαι σε θÎση να σκÎφτεσαι σωστά, να γεννάς διαρκÏŽς λÏŒγο και ÏŒχι να παπαγαλίζεις λÎξεις και φράσεις.
Η ΜΟΥΣΙΚΟΤΗΤΑ
Η Ελληνική φωνή κατά την αρχαιÏŒτητα ονομαζÏŒταν «αυδή». Η λÎξη αυτή δεν είναι τυχαία αφοÏ προÎρχεται απÏŒ το ρήμα «Î¬δω» που σημαίνει τραγουδÏŽ.
ÎŒπως γράφει και ο μεγάλος ποιητής και ακαδημαÏŠκÏŒς ΝικηφÏŒρος Βρεττάκος:
«ÎŒταν κάποτε φÏγω απÏŒ τοÏτο το φÏŽς θα ελιχθÏŽ προς τα πάνω, ÏŒπως Îνα ποταμάκι που μουρμουρίζει. Κι αν τυχÏŒν κάπου ανάμεσα στους γαλάζιους διαδρÏŒμους συναντήσω αγγÎλους, θα τους μιλήσω Ελληνικά, επειδή δεν ξÎρουνε γλÏŽσσες. Μιλάνε ΜεταξÏ τους με μουσική». Ο γνωστÏŒς Γάλλος συγγραφεÏς Ζακ ΛακαρριÎρ επίσης μας περιγράφει την κάτωθι εμπειρία απÏŒ το ταξίδι του στην Ελλάδα:«Î†κουγα αυτοÏς τους ανθρÏŽπους να συζητοÏν σε μια γλÏŽσσα που ήταν για μÎνα αρμονική αλλά και ακατάληπτα μουσική. ΑυτÏŒ το ταξίδι προς την πατρίδα - μητÎρα των εννοιÏŽν μας - μου απεκάλυπτε Îνα άγνωστο πρÏŒγονο, που μιλοÏσε μια γλÏŽσσα τÏŒσο μακρινή στο παρελθÏŒν, μα οικεία και μÏŒνο απÏŒ τους ήχους της. Αισθάνθηκα να τα Îχω χαμÎνα, ÏŒπως αν μου είχαν πει Îνα βράδυ ÏŒτι ο αληθινÏŒς μου πατÎρας ή η αληθινή μου μάνα δεν ήσαν αυτοί που με είχαν αναστήσει».
Ο διάσημος Έλληνας και διεθνοÏς φήμης μουσικÏŒς Ιάνης Ξενάκης, είχε πολλÎς φορÎς τονίσει ÏŒτι η μουσικÏŒτητα της Ελληνικής είναι εφάμιλλη της συμπαντικής.
Αλλά και ο Γίββων μίλησε για μουσικÏŒτατη και γονιμÏŒτατη γλÏŽσσα, που δίνει κορμί στις φιλοσοφικÎς αφαιρÎσεις και ψυχή στα αντικείμενα των αισθήσεων. Ας μην ξεχνάμε ÏŒτι οι Αρχαίοι Έλληνες δεν χρησιμοποιοÏσαν ξεχωριστά σÏμβολα για νÏŒτες, χρησιμοποιοÏσαν τα ίδια τα γράμματα του αλφαβήτου.
«Οι τÏŒνοι της Ελληνικής γλÏŽσσας είναι μουσικά σημεία που μαζί με τους κανÏŒνες προφυλάττουν απÏŒ την παραφωνία μια γλÏŽσσα κατ' εξοχήν μουσική, ÏŒπως κάνει η αντίστιξη που διδάσκεται στα ωδεία, ή οι διÎσεις και υφÎσεις που διορθÏŽνουν τις κακÏŒηχες συγχορδίες», ÏŒπως σημειÏŽνει η φιλÏŒλογος και συγγραφεÏς Α. ΤζιροποÏλου-Ευσταθίου. Είναι γνωστÏŒ εξάλλου πως ÏŒταν οι Ρωμαίοι πολίτες πρωτάκουσαν στην ΡÏŽμη Έλληνες ρήτορες, συνÎρρεαν να θαυμάσουν, ακÏŒμη και ÏŒσοι δεν γνÏŽριζαν Ελληνικά, τους ανθρÏŽπους που «ελάλουν ÏŽς αηδÏŒνες».
ΔυστυχÏŽς κάπου στην πορεία της Ελληνικής φυλής, η μουσικÏŒτητα αυτή (την οποία οι Ιταλοί κατάφεραν και κράτησαν) χάθηκε, προφανÏŽς στα μαÏρα χρÏŒνια της Τουρκοκρατίας. Να τονίσουμε εδÏŽ ÏŒτι οι άνθρωποι της επαρχίας, του οποίους συχνά κοροÏŠδεÏουμε για την προφορά τους, είναι πιο κοντά στην Αρχαιοελληνική προφορά απÏŒ ÏŒ,τι εμείς οι άνθρωποι της πÏŒλεως.
Η Ελληνική γλÏŽσσα επιβλήθηκε αβίαστα (στους Λατίνους) και χάρη στην μουσικÏŒτητά της. ÎŒπως γράφει και ο Ρωμαίος Οράτιος «Η Ελληνική φυλή γεννήθηκε ευνοημÎνη με μία γλÏŽσσα εÏηχη, γεμάτη μουσικÏŒτητα».